Türkiye, atıkların verdiği zararı en aza indirmek için "Sıfır Atık" adıyla büyük bir seferberlik başlattı. Peki, bu proje neden önemli, doğaya ve insanlara nasıl katkı sağlayacak?
Dünya nüfusu artıyor, atık miktarı yükseliyor. Hem insanlar hem de doğa tehdit altında. Ülkeler, atık miktarını azaltmak için farklı formüller geliştiriyor. Türkiye de o ülkelerden biri. Ülkemizde uygulanan projenin adı ise Sıfır Atık.
2017 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan başlattı. Projeyi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yürütüyor. 21 bin kurum ve kuruluş "Sıfır Atık" uygulamasına geçti.
Geri kazanım oranı yüzde 13 seviyesine ulaştı. Hedef, 2030 yılında bu oranı yüzde 60'a çıkarmak.
Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Recep Akdeniz, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olarak, 2023 yılına kadar Türkiye'nin dört bir yanında projeyi yaygınlaştırmak istediklerini söyledi.
"Sıfır Atık Projesi'yle hedeflediğimiz noktalara ulaşılması ancak belediyelerimizin, kurumlarımızın, işletmelerimizin ve en önemlisi vatandaşlarımızın desteğiyle olacaktır."
42 milyon ağaç kesilmekten kurtulacak
Sıfır Atık Projesi, hayati öneme sahip. Çünkü atıkların yüzde 75’ini göre dönüştürmek mümkün.
Ülkemizde oluşan atıkların yaklaşık 2 milyon 500 bin tonunu atık kağıtlar oluşturuyor. Bu atıkların geri kazanılması ile 42 milyon ağaç kesilmekten kurtulacak.
Yılda 31 milyon atığın geri dönüşümü ile 585 milyon kilogram sera gazı salınımı engellenecek.
69 milyon metreküp su tasarrufu yapılırken, gelecek nesillerin de kuraklık riski minimize edilecek.
20 milyar kilovatsaat daha düşük enerji kullanımı sağlanacak ve ekonomik kalkınma için yıllık 20 milyar liralık kazanç yaratılacak. Sıfır Atık Projesi'nin 2023 yılına kadar yaygınlaşmasıyla hizmet alanında 100 bin kişi iş fırsatı yakalayacak.
Vatandaşlar ne yapmalı?
Proje ile çevre kirliliğinin önüne geçilirken, doğal kaynakların daha etkin kullanımı sağlanacak.
Aynı zamanda, atıkların geri dönüşümü ile ekonomik kazanç daha da artacak, israf önlenecek, sürdürülebilir bir kalkınma yaratılacak. En önemlisi bu bilinçle gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir dünya bırakılacak. Peki, atık yönetimi için vatandaşlara ne gibi görevler düşüyor?
Recep Akdeniz, vatandaşların "al, kullan, tüket, at" kültürünü terk etmesini istediklerini anlattı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Atık İstasyonları Şefi İbrahim Keskin, vatandaşların yapması gerekenlerle ilgili şunları söyledi:
"Evde oluşan atıkları cinsine göre kendi evlerinde ayırıp kapılarının önüne koyarlarsa, ilçe belediyeleri bunları ekonomiye daha hızlı bir şekilde dönüştürebilir."
Türkiye'nin en kalabalık şehri İstanbul'da da çok sayıda atık tesisi var. Büyükşehir Belediyesinin Kompost ve Geri Kazanım Tesisleri de onlardan biri.
Proje hızla yaygınlaştırılıyor
Keskin, "Tesisin geri kazanım kısmına gelen atıklar burada personel iş gücü ile ayrıştırıldı. Yani kağıtlar, metaller, plastikler, camlar, alüminyumlar hepsi ayrıştırıldı. Daha sonra, bu malzemeler balyalanarak arkamda gördüğünüz şekilde satışa hazır hale getiriliyor. Piyasada bu işi yapan firmalara bu şekilde satılıyor, ekonomiye katkı sağlanmış oluyor" dedi.
Sıfır Atık Projesi, her ilde kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin katkılarıyla hızla yaygınlaştırılıyor.